Artykuł sponsorowany
Uzależnienia to choroby, które w społeczeństwie często są stygmatyzowane. Wiele osób uważa, że ludzie uzależnieni sami zapracowali sobie na swoje nieszczęście. Tymczasem w większości przypadków decydujący wpływ na rozpoczęcie procesu uzależnienia ma wychowanie, środowisko, w którym ktoś się obraca, a także brak odpowiedniej edukacji w temacie substancji psychoaktywnych. Niestety, oznacza to, że w praktyce o uzależnieniu mogą decydować obszary, na które przeciętna osoba nie ma znaczącego wpływu.
Uzależnienie to choroba, która poważnie zaburza funkcjonowanie w społeczeństwie. W jej przebiegu najbardziej charakterystyczna jest zmiana życiowych priorytetów przez chorego. Na pierwszy plan zaczyna wysuwać się substancja lub czynność, od której dana osoba jest uzależniona. Fachowo określa się to „przymusem wykonywania określonej czynności lub zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej”. Warto pamiętać, że przedmiotem uzależnienia może być niemal wszystko – nawet rzeczy, które wydają się niegroźne i używane na co dzień. W XXI wieku najpopularniejszymi uzależnieniami są alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania, uzależnienie od hazardu, seksoholizm, uzależnienie od pornografii oraz zakupoholizm, a wśród przedstawicieli młodszego pokolenia powszechne robi się również uzależnienie od nowoczesnych technologii i mediów społecznościowych. Zgodnie z międzynarodową klasyfikacją chorób ICD-10, różnego typu uzależnienia kwalifikują się do zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania o symbolach od F10.2 do F19.2.
Uzależnienia utrudniają funkcjonowanie nie tylko osobom chorym, ale również ich bliskim – rodzinie, przyjaciołom, współpracownikom. Współcześnie, dzięki lepszemu poznaniu mechanizmów uzależnienia, dąży się do dekryminalizacji tego typu zaburzeń i uwolnienia osób uzależnionych od nałogów. Celem terapii jest powrót pacjentów do społeczeństwa i przywrócenie im wolnego od używek życia. W ramach leczenia dąży się więc nie tylko do wyeliminowania z życia pacjenta uzależniających go substancji lub czynności, ale również do wypracowania przez niego nowych sposobów na radzenie sobie z emocjami i stresem, utrwalenia zdrowych schematów postępowania oraz rozbudzeniu zdolności do budowania relacji, poszukiwania pasji i zarządzania życiem prywatnym i zawodowym.
Najpopularniejszym sposobem leczenia osób uzależnionych jest prowadzenie kompleksowej terapii w dostosowanych do tego celu ośrodkach, przez specjalistów zajmujących się tematem nałogów zawodowo. W ramach tego działa popularne są ośrodki leczenia uzależnień od narkotyków oraz alkoholu, a także kliniki leczenia nikotynizmu. Niestety, temat pozostałych uzależnień, zwłaszcza tych, których przedmiotem są czynności, nie jest podejmowany równie często. W przypadku terapii uzależnienia od środków psychoaktywnych podstawą rozpoczęcia leczenia musi być świadoma zgoda osoby chorej. Oznacza to, że rozwiązywanie problemu musi rozpocząć się od uświadomienia sobie jego istnienia przez osobę uzależnioną.
Najwyższą skuteczność ma leczenie prowadzone w ośrodku terapii uzależnień. Taki schemat leczenia związany jest z pomocną w przypadku nałogu zmianą otoczenia. Terapia powinna zacząć się od detoksu. Następnym (i jednocześnie najważniejszym) etapem leczenia jest psychoterapia (indywidualna oraz grupowa). Należy pamiętać, że proces wychodzenia z uzależnienia jest stopniowy i może trwać tygodniami lub miesiącami. Nie powinno się więc oczekiwać natychmiastowych efektów – na szczęście wykwalifikowane osoby wiedzą o tym, dlatego ośrodki uzależnień zapewniają możliwość odbywania terapii przez dłuższy okres, często umożliwiając przy tym pracę zarobkową czy rozwijanie pasji.
Fot.: Priscilla Du Preez/unsplash.com
